کندوان-حیله ور

ارسال شده توسط: admin در 1392/09/30 در گزارش سفرهای سال85 یک نظر بدهید 2,422 بازدید

کندوان-حیله ور

ساعت 9 صبح از تبریز به سمت روستای کندوان حرکت کردیم. برای رسیدن به کندوان باید وارد جاده آذرشهر شد سپس از سه راهی خسروشهر بعد از گذر از شهر کوچک خسروشهر به اسکو می رسیم.فاصله اسکو تا تبریز حدود 40 کیلومتر(نیم تا سه ربع ساعت) است.درست در وسط خیابان اصلی شهر که خیابان باریکی است، درخت چنار کهنسالی قرار دارد که مورد توجه اهالی است.در حال حاضر نیز دور تا دور آن را نرده کشیده اند و به شکل میدان کوچکی درآمده است.

کندوان در 22 کیلومتری اسکو(حدود نیم ساعت) و در دامنه شمال غربی ،کوههای سهند قرار دارد.از این روستا به برخی از قلل سهند صعود می کنند.کندوان روستایی ییلاقی است که شهرت خود را مدیون خانه هایی است که نمایی “کله قندی ” شکل دارند و در داخل تپه هایی سنگی حفر شده اند.این معماری صخره ای وسنگی در جهان کم نظیر است و به گفته جهانگردان ،مشابه آن را می توان در “کاپادوکیه” ترکیه دید.بلندای این تپه های هرمی شکل، گاه تا 40 متر نیز می رسد و قابلیت فیزیکی برای ایجاد خانه های چند طبقه را پدید آورده است.

در بین این هرمهای سنگی ،کوچه های تنگی قرار دارد که حاصل فرسایش آب باران در طی سالیان است.البته بسیاری از این خانه ها خالی از سکنه و یا محل نگهداری احشام است.بعضی از اهالی روستا هنوز در همین خانه ها ساکن هستند ولی اکثر اهالی با ساختن خانه هایی از آجر و با اسکلت فلزی در پایین دامنه کوه و نزدیک رودخانه سعی در ایجاد محل زیستی مناسبتر کرده اند که این موضوع به بافت اصلی روستا صدمه وارد کرده است. قطعا برای اینکه بتوانیم این منطقه ویژه را ،در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کنیم باید فکری اساسی برای خانه هایی که با شیوه مدرن ایجاد شده اند بکنیم.

خانه هایی که در داخل سنگهای کله قندی شکل با تیشه و قلم وچکش کنده شده اند اغلب چند اتاق دارند که توسط یک یا دو پنجره نور آنها تامین می شود در برخی نیز منفذی برای تبادل هوای داخل و خارج خانه تعبیه شده است. برخی از این خانه ها با نبردبانی افقی که بین طبقات هم سطحشان قرار دارد به هم ارتباط دارند.

این خانه ها به خاطر عایق بندی خوب حرارتی که دارند در تابستان ها خنک و در زمستانها گرمتر از محیط خارج هستند.همچنین صدا نیز نفوذ چندانی به درونشان ندارد.مسجد روستا سه طبقه است.طبقه اول انبار و اصطبل، طبقه دوم مسجد و طبقه سوم منزل مسکونی است ورودی مسجد نیز با یک پل با کوچه ارتباط دارد.

سکونت در این روستا به 800 سال قبل بر می گردد،البته سفالهایی نیز از دوره ایلخانی از این محل کشف شده است.

چشمه آب معدنی کندوان نیز از جاذبه های این روستا است.بسیاری از دور و نزدیک برای نوشیدن آب گوارای این چشمه به کندوان می آیند.گفته می شود که آب این چشمه خاصیت دارویی دارد و مخصوصا برای امراض کلیوی و جهت دفع سنگ کلیه بسیار مفید است.عده ای از اهالی در جاده و همچنین در بازارچه کنار رودخانه به فروش گیاهان دارویی و انواع خشکبار مشغولند.محصولات لبنی و عسل کندوان نیز شهرتی قابل توجه دارند.

هتل پنج ستاره کندوان که در ورودی روستا قرار دارد به سبک خانه های روستا در داخل تعدادی از این سنگهای کله قندی در حال تکمیل است.ساخت و بهره برداری از این مجموعه به بخش خصوصی سپرده شده است.

در 2 کیلومتری غرب کندوان و در کنار جاده کندوان به اسکو، بقایایی از روستایی کهن به نام حیله ور قراردارد. معماری خانه های این روستا نیز بسیار جالب توجه است و شباهت بسیاری به روستای میمند کرمان دارد.این خانه ها در سنگهایی که در زیر زمین قرار دارند، حفر شده اند.

تعداد خانه های این روستای مدفون شده در دل زمین را بیش از 200 باب برآورد کرده اند.خانه ها طوری ساخته شده اند که از فاصله نه چندان نزدیک نیز قابل رویت نیستند،به این دلیل به آن حیله ور می گویند.این روستا بعد از حمله مغول خالی از سکنه شده و شرایط جوی مانند باد و باران و جاری شدن سیلابها باعث تخریب خانه ها و پوشیده شدن آنها با گل و خاک شده است.همین موضوع راه ورودی برخی از آنها را نامشخص کرده است.

هم اکنون با همت اداره میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان شرقی برخی از این خانه ها پاکسازی و مرمت شده اند.تعدادی از این خانه ها دو طبقه هستند و برخی علاوه بر محل سکونت انسانی دارای آغل نیز می باشند.وسعت برخی از اتاقها بیش از 50 متر مربع است. جنس سنگی که خانه ها در آن حفر شده اند مثل خانه های کندوان است و با سختی کمی که دارند به راحتی می توان با تیشه و قلم آن را تراشید.در اتاق برخی از این خانه ها محلی برای گذاشتن شمع یا چراغ تعبیه شده است. همچنین در ارتفاع نیم متری از کف اتاقها و در روی دیوار شیارهایی به عرض 30 سانتی متر ، دور تا دور اتاق کنده شده است که به نظر می آید برای انتقال آب باران و همچنین رطوبت داخل خانه که باعث خیس شدن دیوارها می شود کاربرد داشته است و از خیس شدن کف اتاق جلوگیری می کند.به وسیله این کانال کشی جالب، آب و رطوبث به طور مرتب از خانه خارج می شود.ارتفاع اتاقها 150 تا 170 سانتی متر است و این موضوع نشان می دهد که ساکنین بلند قد نبوده اند.

قدمت این روستا را به قبل از اسلام نسبت داده اند.