گزارش سفر به مراکش

مراکش کشور رنگ­ها و طعم­ها و لک­لک­ها

شادی توکلی­مهر

در چند سال گذشته مراکش یکی از جذاب ترین مقصدهای سفر برای ایرانی­ها شده و تورهای زیادی این مقصد را برای گردشگران ایرانی برنامه ریزی می­کنند. ولی از اونجایی که خیلی از ما جوان­ها مانند من دنبال سفر ارزان قیمت هستند و سفر با تور خیلی جزء انتخاب­هایشان نیست (یکی از دلایل آن قیمت و دیگری آزاد بودن در سفر و مقید نبودن به جمع است) من سعی کردم اطلاعات لازم برای یک سفر به نسبت ارزان با اطلاعات مسیرها و مناطق دیدنی و خلاصه آنچه که بهتر است پیش از سفر به کشور مراکش بدانید را بنویسم. شاید این گزارش بتواند به کسانی که قصد سفر به این کشور را دارند ایده­ای بدهد و کمک کوچکی برای برنامه ریزی سفر باشد. من هم وقتی تصمیم گرفتم که به کشور مراکش سفر کنم خیلی دنبال اطلاعات گشتم و معمولا اطلاعات موجود مربوط می­شود به نقاط دیدنی هر شهر ولی برای برنامه ریزی سفر به اطلاعات  بیشتری نیاز هست. به همین دلیل من اطلاعات مربوط به جاذبه­های گردشگری را در حد اشاره می­نویسم تا این متن خیلی طولانی نشود.

توضیحات ابتدایی:

• این متن سال ۱۳۹۶ نوشته شده است. بنابراین ممکن است در زمانیکه برای رفتن به کشور مراکش اقدام می­کنید اطلاعات این گزارش به روز نباشد.
• مراکش سه ساعت و نیم از تهران عقب‌تر است.
• پول رایج مراکش درهم مراکش هست. که می­توانید از فرودگاه خیلی راحت تهیه کنید و در سطح شهر هم همینطور صرافی­های زیادی را خواهید دید. الان هر درهم مراکش حدود ۴۰۰ تومان است. هر ۱۰ درهم معادل ۱.۱ یورو یا ۰.۹ دلار است.
• زبان رسمی در کشور مراکش آمازیغی و عربی است. بیشتر افراد فرانسوی حرف می­زنند. ولی مشکلی در زمینه انگلیسی حرف زدن نخواهید داشت چون کشور مراکش توریستی است و همه در حد رفع نیاز انگلیسی بلد هستند.
• مراکش دارای تابستان‌های بسیار گرم و زمستان‌های نسبتا سرد است. آب و هوای پاییز و بهار معتدل و این دو فصل بهترین زمان برای سفر به مراکش است. در این دو فصل، آب و هوای کشور در مطلوب‌ترین شرایط است و نسیمی خنک و ملایم می‌وزد. بارندگی کمی در تابستان وجود دارد و بیشتر بارندگی در فصل زمستان است.
• در این گزارش همه مکان­هایی که برای ماندن پیشنهاد می­شود را می­توانید از سایت Airbnb و یا com پیدا کنید.
• قیمت هتل­ها و یا مکان­هایی که برای اقامت در این گزارش آمده است (به ویژه آن­هایی که از Airbnb اجاره می­کنید)، بعضی اوقات روز به روز هم متفاوت است. بنابراین قیمت­ها متعلق به زمان سفر اینجانب به کشور مراکش است.

برای رفتن به کشور مراکش قطعا ویزا لازم دارید. سفارت مراکش در خیابان پاسداران، خیابان نارنجستان ششم، پلاک ۲۹ واقع شده. برای رفتن به سفارت وقت قبلی نیاز نیست. از یکشنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۱۳ می­توانید مدارکتون را تحویل بدهید. سفارت خیلی کوچک و برخوردشان هم بسیار صمیمانه است. فرم سفارت را فقط از خودشان می­توانید بگیرید و در اینترنت نمی­توانید فرم را پیدا کنید.

مدارک لازم:

فرم سفارت. گرفتن فرم تنها موضوعی هست که شاید شما را مجبور کند یکبار قبل از تحویل مدارک به سفارت بروید (می­توانید هنگام تحویل مدارک هم فرم را دریافت و پر کنید) کپی پاسپورت، رزرو بلیط هواپیما (حتما به تاریخ دقت کنید، چون ویزاتون بر اساس تاریخ رزرو بلیطتون صادر می­شود و اگر تاریخ بلیط اصلی با تاریخ رزروتان فرق داشته باشد ممکن است دچار مشکل شوید) رزرو هتل (که به راحتی از سایت booking.com بدون کارت اعتباری می­شود گرفت)، گردش حساب ۳ ماه گذشته، نامه اشتغال به کار به زبان انگلیسی (نیازی به دارالترجمه رسمی نیست فقط مهمه که زبانش انگلیسی باشد، دعوتنامه در صورت وجود. معمولا یک روزه جواب ویزا را می­دهند. و یک تاریخ بهتون اعلام می­کنند برای صدور ویزا. بنا بر اینکه چقدر بین زمان گرفتن ویزا و سفرتان فاصله هست ممکن است که روز تحویل مدارک پاسپورتتان را در سفارت نگه دارند. بهتر است یکماه قبل از سفر برای ویزا اقدام کنید. ولی دیده شده که ۲ هفته قبل از سفر هم مدارک را تحویل می­گیرند.

تا زمانیکه این گزارش نوشته می­شود پرواز مستقیمی از ایران به مراکش وجود ندارد و بهترین پروازها به نظر اینجانب پرواز ترکیش ایر و قطرایرویز هستند. هم از نظر قیمت و هم از نظر طول مدت پرواز. اگر بتوانید زمانیکه قطر آفر دارد بلیط تهیه کنید که حتما خیلی ارزون خواهد شد. ولی می­توانید پروازهای جدا جدا هم بگیرید. مثلا با پروازهای چارتری لحظه آخری برید استانبول و از اونجا برید کازابلانکا. با کمی شانس می­توانید پروازی حدود یک میلیون ۷۰۰ هزار تومان به کازابلانکا پیدا کنید. بدون شانس معمولا پروازها بسته به زمان سفر و زمان خرید بلیط بین ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون تومان هستند.

پرواز ترکیش ایر از تهران به استانبول  ۳ ساعت و از استانبول به کازابلانکا ۵ ساعت خواهد بود. پرواز قطرایرویز از تهران به دوحه ۱ ساعت و نیم و از دوحه به کازابلانکا ۷ ساعت خواهد بود. می­توانید به شهر مراکش و شهر رباط هم پرواز کنید ولی پروازها به این شهرها معمولا محدودتر و گران­تر هست.

در هواپیما برگه­ هایی به شما می­دهند که حتما باید پرکنید و موقع چک پاسپورت تحویل بدهید. همینطور موقع خروج هم همان برگه را دوباره باید پر کنید و تحویل بدهید. برگه­ ها رو موقع چک پاسپورت هنگام خروج از مراکش با هم تطبیق ­می­دهند برای همین سعی کنید اطلاعات رو درست پر کنید.

می­توانید از فرودگاه سیم کارت تهیه کنید. morocco telecom سیم کارت قیمتش ۳۰ درهم تقریبا ۳ دلار و هر گیگ ۱۰ درهم یا ۱ دلار هست. برای شارژ می­توانید از همه بقالی­ها در سطح شهر شارژ بخرید. ۵۵۵ رو بگیرید عدد ۱ رو بزنید، و بعد رمز شارژ رو وارد کنید و *۳ بزنید. از این طریق اینترنت رو شارژ می­کنید. اگر *۳ رو نزنید اینترنت شارژ نمی­شود و آن مقدار شارژ برای صحبت تلفنی منظور می­شود که قاعدتا خیلی به کارتان نخواهد آمد. ولی تقریبا همه جا، همه رستوران­ها و مراکز تفریحی اینترنت وای فای دارند.

کازابلانکا یا Casa

از داخل فرودگاه که خارج از شهر کازابلانکا هست می­توانید با قطار به شهر کازابلانکا بروید. بلیط قطار تا ایستگاه کازاپورت  Casaportکه ایستگاه اصلی شهر کازابلانکا هست ۴۳ درهم معادل تقریبا ۴ دلار است و تقریبا یک ساعت هم طول می­کشد.

تاکسی در کشور مراکش خیلی گران نیست ولی همیشه تا جایی که امکان دارد باید چانه بزنید. نه فقط برای تاکسی برای هر خریدی که انجام می­دهید.

برای ماندن در شهر کازابلانکا از سایت Airbnb  می­توانید خانه­ای مناسب حدود قیمت ۳۰ یورو اجاره کنید. جایی که می­توانم پیشنهاد بدم اسمش  Simply Casablanca Maarif هست. این خانه برای ۳ نفر کاملا مناسب است، تخت ۲ نفره و یک کاناپه، روشن، با بالکن و پنجره­هایی به سبک فرانسوی دارد.

کازابلانکا نسبت به شهرهای دیگر مراکش شهر مدرنی هست و مرکز صنعت و تجارت کشور مراکش هم به شمار می­آید. ولی نسبت به شهرهای دیگر مراکش جاذبه­های توریستی حیرت انگیز کمتر دارد. خود مراکشی­ها کازابلانکا را شهر شلوغ و پر ترافیک می­شناسند.

جاذبه­های دیدنی شهر کازابلانکا شامل کورنیش Corniche منطقه­ای کنار خط ساحلی می­گویند. این منطقه پر از رستوران و کافه و هتل و مکان مناسبی برای قدم زدن و خوش­گذرانی­های شبانه است.

مسجد حسن دوم که آن هم در خط ساحلی قرار دارد. میان صخره­ها و در کنار اقیانوس اطلس. این مسجد قدیمی نیست و در سال ۱۹۹۳ ساخته شده. ولی بزرگترین مسجد مراکش و سیزدهمین مسجد بزرگ دنیا است. مناره آن با ارتفاع ۲۱۰ متر بزرگترین مناره در جهان و ظرفیت این مسجد در داخل و حیاط بیش از ۱۰۰ هزار نفر است. برای بازدید از داخل مسجد باید ۲۰ یورو  بپردازید که به نظر من خیلی گران است. ولی مسافران ایرانی را می­شناسم که با چانه زدن با ۱۰۰ درهم به داخل مسجد رفتند. داخل مسجد خیلی دیدنی هست، به تلاش کردن برای چانه زدن حتما می­ارزد.

هر شهر یک مدینه و یا قسمت قدیمی دارد که با دیوار محصور شده است و داخل آن بازار و هتل و رستوران و … است و یکی از جاذبه­های گردشگری همه شهرهای کشور مراکش است. مدینه شهر مراکش، شهر فس، شهر الصویره و شهر رباط به عنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شده ­اند.

میدان محمد پنجم که بیشتر ساختمان های دولتی در این منطقه قرار دارند و اطراف آن محل مناسبی برای قدم زدن است.

اگر بخواهید در شهر کازابلانکا و یا شهر رباط تجربه خوردن ماهی با کیفیت عالی داشته باشید می­توانید به رستوران Casa Jose بروید و هر نوع غذای دریایی که می­خواهید را بهترین کیفیت بخورید و هزینه­ی خوبی هم بدهید. ولی کیفیتش قطعا تضمینی است.

رستوران دیگری که در شهر کازابلانکا می­توانم معرفی کنم برای تجربه صبحانه مراکشی و غذای سنتی مراکشی، اسمش La Sqala و نزدیک کازاپورت هست. این رستوران هم ارزون نیست ولی کیفیتش تضمینی هست. یک صبحانه با کیفیت مراکشی ۲ نفره قیمتش ۱۵۰ درهمه. یعنی حدوده ۱۵ دلار برای ۲ نفر.

از کازابلانکا می­توانید با قطار یا اتوبوس به سمت مراکش یا رباط و یا آگادیر حرکت کنید. معمولا کسانی که به کشور مراکش می­روند اگر هدف خاص و مشخصی نداشته باشند (مثلا با هدف رفتن به یک قله خاص یا موج سواری در یک شهر ساحلیه خاص و …) ۲ مسیر را برای سفرشان انتخاب می­کنند. یا از کازابلانکا به سمت شمال می­روند یعنی شهر رباط، طنجه و شفشاون، فس و سفر را با شهر مراکش تمام می­کنند. یا از جنوب شروع می­کنند یعنی ابتدا شهر مراکش، فس، شفشاون، طنجه و رباط. به نظر من خیلی سلیقه­ای هست انتخاب کردن و خیلی بستگی به زمان سفر دارد که چقدر وقت دارید و چقدر برای هر شهر وقت می­گذارید و از چه چیزی بیشتر لذت می­برید.

مراکش یا Kech

بلیط قطار را از کازاپورت می­توانید تهیه کنید و یا با اتوبوس بروید. ترمینال اتوبوس از کازاپورت پیاده حدود ۵ دقیقه فاصله دارد. بلیط اتوبوس از شهر کازابلانکا به سمت شهر مراکش نفری ۱۲۰ درهم یعنی حدود ۲۸ هزار تومان و ۴ ساعت است. شرکت های معروف اتوبوسرانی supratour و ctm هستند که اینترنت و پذیرایی و امکانات دارند و کیفیتشان کاملا قابل قبول هست.

مراکش، شهر قرمز با جاذبه­های دیدنی فراوان مقصد بسیاری از گردشگران است. جاذبه­های گردشگری شهر مراکش شامل مدینه یا بافت قدیمی شهر که در سال ۱۹۸۵ به عنوان میراث جهانی به ثبت یونسکو رسیده است. باغ سرسبز گرمسیری و غیرعادی ماژورل یا  Jardin Majorelleپر از کاکتوس، نخل و سرخس، کار نقاش چیره دست، ژاک ماژورل است. قطعاً یکی از زیباترین مکان­ها ‏در مراکش برای بازدید، باغ ماژورل است که برای عکاسی نیز بسیار مناسب ‏است. طراحی این باغ با آبنماهای مختلف و بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی از جمله کاکتوس­ها یک شاهکار واقعی است‎.‎‎‏‏

جامع الفنا Djemaa El Fna میدان بزرگ شهر مراکش یا میدان معرکه گیری، از ‏جاذبه­ های فرهنگی و گردشی‎ ‎مراکش‎ است. یک مرکز پر جنب و جوش شامل غرفه‌های اشیاء کهنه و قدیمی، نوازندگان، نقالان، پیشگویان، کفتربازان و مارگیران است که هرگز تعطیل نمی‌شود. اگر پایین نشستن در میان سر‌و‌صدای جمعیت را دوست ندارید، می‌توانید به یکی از کافه‌ها و رستوران‌های اطراف در محیط پشت‌بام بروید و این صحنه‌های جذاب را از بالا ببینید.

مسجد جامع کتبیه  Koutoubia Mosqueبزرگترین مسجد در مراکش است که حدود سال ۱۱۵۰ ساخته شده است و با مناره‌های بلند ۷۰ متری‌اش معروف‌ترین نماد مراکش به حساب می‌آید و از فاصله‌ی چند کیلومتری از هر جهت قابل مشاهده است.

مدرسه بن یوسف  Medersa Ben Youssefمدرسه علوم دینی که در سال ۱۵۶۵ توسط سعدیون ساخته شده، بزرگ‌ترین دانشکده الهیات در کشور مراکش است. فضاهای اقامتی به سبک معماری اسلامی در اطراف حیاط‌های اندرونی قرار گرفته‌اند. کاشی‌کاری نفیس، سقف مقرنس‌کاری شده و کتیبه‌های به خط کوفی که به‌عنوان تزئینات داخلی در بسیاری از بخش‌های عمارت به کار رفته‌اند، از نکات برجسته این بنا هستند.

کاخ باهیه  Bahia Palaceدر قرن ۱۹ به‌عنوان محل اقامت وزیر اعظم «بو احمد» که در خدمت «سلطان مولا الحسن یکم» بود، ساخته شد. تزئینات داخلی، نمایش خیره کننده‌ای از کاشی کاری، سقف نقاشی شده و ترکیب‌های بسیار زیبای فلزکاری است که نشان دهنده زندگی مجلل بزرگان و مقامات مورد توجه سلطان آن زمان است. این کاخ در میان باغی حدود ۸ هکتار پر از گل‌ها و درخت‌های زیبا قرار دارد.

اگر بخواهید غذای سنتی مراکشی بخورید وقتی در قسمت مدینه شهر قدم می­زنید انتخاب­های زیادی خواهید داشت.

جایی که برای ماندن در شهر مراکش می­توانم پیشنهاد بدهم  Ryad Laarousهست. اتاق ۳ تخته شبی ۴۵ یورو که داخل مدینه و یا قسمت قدیمی شهر قرار دارد.

از شهر مراکش اگر با اتوبوس بخواهید به شهر دیگری سفر کنید، با فاصله ۵ دقیقه پیاده روی از ریاد لاروس یک ترمینال وجود دارد که اتوبوس­هایش قدیمی و شمس العماره هستند. یعنی بلیط را که می­خرید باید زودتر بروید و داخل اتوبوس جا بگیرید و هیچ توقعی جز اینکه از شهری به شهر دیگر جابه جا شوید نداشته باشید. ولی اگر اتوبوس تمیز و شیک می­خواهید باید به ایستگاه قطار بروید و بلیط اتوبوس دو شرکت معروف مراکش را تهیه کنید.

 

الصویره Essaouira

از شهر مراکش می­توانید به سمت شهر الصویره Essaouira که حدود ۳ ساعت با مراکش فاصله دارد بروید. الصویره یک شهر ساحلی است که بافت قدیمی شهرش خیلی خاص و بسیار زیبا است. شهری پر از رنگ و بهترین کلمه­ای که برای وصفش می­توانم استفاده کنم جادویی است. کوچه پس کوچه­ های عجیب که حداقل هنگام ورود تجربه گم شدن را خواهید داشت. قطعا ارزش رفتن و یک شب ماندن را دارد. مدینه این شهر در سال ۲۰۰۱ به عنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شده است. این شهر در قرن ۱۸ ساخته شده و معماری آن ترکیبی از سبک شمال افریقا و اروپایی دارد و قطب اصلی تجارت بین افریقا و اروپا بوده است. اگر زمان گرم سال به مراکش سفر می کنید می­توانید از ساحل این شهر استفاده کنید. و حتما یک وعده غذا را در تاروس Tarusبخورید. شهر قلعه­ای قدیمی دارد و ساحل آن پر از رستوران و شهر مملو از مرغ دریایی است.

جایی که برای ماندن در شهر الصویره می­توانم پیشنهاد بدهم Casa Del Mar هست که از Airbnb می­توانید رزرو کنید. مدیر این هتل یک خانم است و فضایی بسیار آرام دارد و قیمت اتاق ۳ تخته آن شبی ۵۰ یورو است. زمان حضور ما در این هتل چون هتل مسافر زیادی نداشت اتاق ما را با اتاق بزرگتری که ایوان داشت جا به جا کردند که نشان از مهمان نوازی صاحب هتل داشت.

 

ایملیل Imlil

از شهر مراکش می­توانید به سمت روستای ایملیل بروید. این روستا مسیر مناسبی برای پیاده­روی­های سبک تا کوهنوردی­های سنگین است. می­توانید تورهای یک روزه با یک شب اقامت به همراه صبحانه و ناهار و شام و راهنما و ترانسفر از شهر مراکش و بازگشت به شهر مراکش رو با قیمت نفری ۵۰۰ درهم رزرو کنید. مکانی که برای اقامت در این روستا می­توانم پیشنهاد بدهم Gite Atlas Mazika هست. صاحب هتل ابراهیم نام دارد و به شدت فرد مهربان و مهمان نوازی است.

از ایملیل می­توانید به قلعه توبکال Toubkal بروید که ۴۱۶۷ متر و بلندترین قله رشته کوه اطلس و شمال قاره افریقا هست. ۷ ساعت پیاده روی تا پناهگاه و ۵ ساعت از پناهگاه تا قله زمان نیاز است. شماره تلفن همراه ابراهیم ۰۰۲۱۲۶۷۳۷۸۶۵۷۷ است.

 

اگادیر Agadir

از شهر مراکش می­توانید به سمت آگادیر در جنوب بروید. اگادیر به داشتن ۳۰۰ روز آفتابی در سال مشهور است. از شهر مراکش  با ماشین حدود ۳ ساعت و با اتوبوس ۴ ساعت فاصله دارد. این شهر گرم و مناسب برای استفاده از ساحل و شنا کردن و همیشه پر از توریست اروپایی است. از شهر آگادیر می­توانید با نیم ساعت رانندگی به شهر تاقازوت Taghazout برسید که مکان مناسبی برای موج سواری و به همین علت هم خیلی معروف است. یک شهر بسیار کوچک پر از هاستل و هتل که ساحل مناسب برای شنا و موج سواری دارد. هاستلی که در این شهر پیشنهاد می­کنم Surf Coast House است که قیمت اتاق ۲ تخته در ان شبی ۲۰ دلار است و از booking.com می­توانید رزرو کنید

تفراوت Tafraoute

یکی دیگر از شهرهایی که از آگادیر می­توانید بروید، شهر کوچکی است به نام تفراوت که جاذبه­ های طبیعی بسیار زیبایی دارد. ۳ ساعت رانندگی در جاده کوهستانی و پرپیچ و خم. جاذبه ­های این منطقه تنگه آیت منصورAit Mansour Gorges  که بسیار زیبا است و پر از درختان نخل و نخلستان. کوه­ های جذاب و با شکل­های عجیب و رنگی. هتلی که در این منطقه بهتون می­توانم پیشنهاد بدهم auberge kasbah chez amaliya است که از booking.com می­توانید رزرو کنید با استخر و غذاهای سنتی مراکشی.

 

 

آیت بن حدو  Aït Benhaddou

یکی از مکان­هایی که دیدنش را نباید از دست داد کاخ آیت ابن حدو است که از شهر مراکش ۳ ساعت و نیم فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید از رشته کوه اطلس بزرگ عبور کنید. این رشته کوه دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس را از صحرای بزرگ افریقا جدا می­کند و بلندترین قله آن هم توبکال است. بهترین راه برای رسیدن به ابن حدو اجاره ماشین است. اجاره ماشین در کشور مراکش کار بسیار آسانی است و با قیمت خیلی مناسب می­توانید ماشین اجاره کنید. به عنوان مثال ماشین داسیا داستر روزی ۳۰ دلار. با اجاره ماشین می­توانید از جاده ­های کوهستانی تیزین تیشکا Tizi n’tichka در رشته کوه اطلس به سمت ابن حدو لذت ببرید.

کاخ ابن آیت ابن حدو در گذشته سر راه کاروان­هایی که بین صحرای افریقا و شهر مراکش کنونی در راه بودند، قرار داشته است. این کاخ سال ۱۹۸۷ در یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است. ابن حدو توسط دیوارهای بلند احاطه شده و با برج­هایی که در چهار گوشه آن قرار دارند حمایت می­شود. شهر کوچکی هم با همین نام روبه روی این کاخ هست که می­توانید شب را در آنجا اقامت کنید و غروب و یا طلوع را با منظره ابن حدو بگذرانید. البته بیشتر این کاخ یا قلعه kasba خراب شده است ولی همچنان با شکوه و ارزش دیدن را دارد. هتلی که برای اقامت در این شهر پیشنهاد می­کنم اسمش Baraka Auberge La است که اتاق­های این هتل خیلی معمولی ولی سرویس دهی و برخورد کارکنان و قیمت عالی است. برای ۲ نفر شبی ۲۰ دلار.

از این حدو می­توانید به سمت شهر فس حرکت کنید. اگر این مسیر را در یک روز بروید ۱۰ ساعت باید رانندگی کنید اگر این مسیر را در ۲ روز طی کنید از جاذبه­ های طبیعی زیادی می­توانید بازدید کنید. اولین شهر بزرگی که سر راهتان قرار دارد ورزازات Ouarzazate است. یکی از بزرگترین استودیوهای فیلمسازی جهان در این شهر قرار دارد. از این شهر به سمت شهر میدلت midelt حرکت کنید و پس از طی ۲ ساعت از Fingers Valley و Dades Gorges دیدن کنید. این ۲ دره که در یک مسیر قرار دارند از جاده اصلی خارج هستند و رفت و برگشت به آن­ها حدود یک ساعت و نیم وقتتان را می­گیرد. پس از بازگشت به مسیر اصلی و طی ۱ ساعت به شهر تینغیر Tinghir می­رسید و می­توانید از تنگه تودغاTodgha Gorge  دیدن کنید.  بعد از ۳ ساعت رانندگی به شهر میدلت می­رسید. می­توانید شب را در میدلت توقف و صبح زود به سمت فس حرکت کنید. بعد از ۲ ساعت رانندگی به شهر ایفرین Ifrane می­رسید. پیش از رسیدن به این شهر از جنگل سدر Cedar Forest عبور خواهید کرد که پر از میمون مکاک هست و می­توانید از نزدیک و کنار جاده آن­ها را تماشا کنید. شهر ایفرین بسیار زیبا است و سبک معماری آن به علت آب و هوای کوهستانی و سرد با دیگر مناطق کشور مراکش متفاوت است. بد نیست حداقل برای خوردن یک قهوه در این شهر توقف کنید و از مجسمه­ های شیر سنگی که نماد این شهر هستند دیدن کنید. از ایفرین تا فس ۱ ساعت فاصله است.

فس Fes

از شهر مراکش روزانه هشت قطار به سمت فاس حرکت می کنند. مدت زمان مسیر مراکش به فاس ۷٫۵ ساعت است. ‏
از کازابلانکا نیز قطار با طی کردن ۳ الی ۴ ساعت به فس می رسد. ‏
روزانه پنج قطار از طنجه به فاس می رود که این مسیر ۴٫۵ ساعت طول می کشد. ‏
از رباط تا فاس نیز با قطار ۲٫۵ الی ۳ ساعت راه است. ‏

شهر فس مرکز فرهنگی کشور مراکش است. فس با بازار عجیب و معماری قرون وسطایی و فضای قدیمی شناخته می­شود. مدینه شهر فس سال ۱۹۸۱ در یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است. این مدینه که ال بالیEl Bali  نام دارد به عنوان یکی از بزرگترین منطقه­ های ماشین ممنوع یا Pedestrian در جهان شناخته می­شود. به این شهر مکه غرب و آتن افریقا هم می­گویند. به هر حال فس یکی از مقصدهای مهم گردشگری دنیا است. مهمترین جاذبه دیدنی در فس قسمت دباغی Tanneries که بسیار معروف و پیدا کردن آن در بازار فس بسیار مشکل است. شاید با گوگل مپ بتوانید آن را پیدا کنید. ولی امکانش خیلی کم است چون راه رسیدن به آن پرپیچ و خم است. احتمالا کسانی را پیدا خواهید کرد که شما را به حوض­های دباغی ببرند. بهتر است قبول کنید و هزینه آن را هم بپردازید. تمام شهر بوی چرم می­دهد و بهتر است خودتان را از قبل آماده کنید چون ممکن است بو را برای مدت طولانی نتوانید تحمل کنید. مراکز دیدنی شهر فس، قدیمی­ترین دانشگاه جهان University of Al Quaraouiyine، کتاب رکوردهای جهانی گینس این مسجد را بعنوان قدیمی­ترین دانشگاه جهان که مدرک دانشگاهی اعطا می­کند ‏معرفی کرده است. این مکان همچنین امروزه بزرگترین مرکز دینی و روحانی در مراکش است که ۲۰ هزار نفر را در خود جای ‏می­دهد. یک کتابخانه قدیمی نیز با ۳۰ هزار کتاب دارد که از جمله قدیمی­ترین کتابخانه ­های محافظت شده در مراکش است. Bou Inania Madrasa این مدرسه دارای معماری ‏بسیار مجللی است و یکی از جذاب­ترین ساختمان­ها در کشور مراکش به شمار می­رود. حکاکی­ها و گچ­بری­های ‏انجام شده در دکوراسیون این ساختمان بسیار باشکوه هستند. ‏

شفشاون Chefchaouen

از فس می­توانید به سمت شفشاون حرکت کنید که تقریبا ۴ ساعت راه است. شفشاون شهر آبی و معروف مراکش است که در شمال غربی و در بین کوه­ های منطقه ریف قرار دارد. هتلی که در این شهر پیشنهاد می­کنم زیتون Riad Zaitouna هست برای ۲ نفر شبی ۵۰ یورو.

 

طنجه Tangier

از شفشاون می­توانید به سمت طنجه و یا رباط حرکت کنید. تا طنجه ۲ ساعت و تا رباط ۴ ساعت فاصله است. طنجه شهری در کنار جبل الطارق محلی که دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس به هم می­رسند، قرار گرفته است. این شهر محل اتصال افریقا به اروپا است و به همین دلیل یکی از شهرهای مهم کشور مراکش و شاید دنیا است. طنجه شهر بسیار زیبایی است. مناطق دیدنی شهر  شامل مدینه شهر، قلعه شهر که در قسمت شمال شهر قرار دارد و منظره خیلی خوبی به سمت شهر و دریا دارد. کافه حفا Café Hafa را هم هنگام بازدید از قلعه از دست ندهید. یکی از کافه­ های قدیمی شهر از سال ۱۹۲۱ که هم خودش منظره زیبایی است و هم منظره زیبایی به دریا دارد. و کپ اسپارتل Cap Spartel که شمالی­ترین نقطه افریقاس و از مرکز شهر ۲۰ دقیقه با ماشین فاصله دارد. دیدن غروب آفتاب در این نقطه یکی از جاذبه­ های گردشگری مهم طنجه است. حتما در شهر طنجه ساندویچ اسپانیایی به نام بوکادیو Bocadillo را امتحان کنید. می­توانید به رستوران ۴ فصل یا Les quatre saisons بروید.

رباط Rabat

رباط پایتخت کشور مراکش، شهری زیبا و آرام کنار اقیانوس اطلس. شهر رباط سال ۲۰۱۲ به عنوان میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است. جاذبه­ های شهر رباط، مدینه شهر، مرکز شهر رباط، ارگ اودایا Kasbah of Udayas، که یکی از مهم­ترین جاذبه ­های دیدنی این شهر است. این ارگ یا قلعه مربوط به قرن ۱۱ می­شود که داخل آن به سبک ‏آندالوسی و به رنگ­های سفید و آبی ساخته شده است. ارگ رباط جای مناسبی برای قدم زدم و عکس گرفتن است. در یکی از ‏خیابان­های باریک و تو در توی این منطقه می­توانید یک مسجد بیابید که به آن مسجد قصبه می­گویند. قدمت ‏این مسجد به سال ۱۱۵۰ می­رسد و قدیمی ترین مسجد در رباط است. وقتی از اودایا دیدن می­کنید حتما به کافه­ای که منظره­ای رو به رود ابو رقراق bou regreg دارد، بروید و چای مراکشی بنوشید.

مسجد یا برج حسن Hassan Tower که یک برج نیمه تمام است و آرامگاه محمد پنجم که در کنار برج قرار گرفته بسیار زیبا و دیدنی هستند.

چلا یا Chellah Necropolis بقایای شهر دیوار کشیده چلا که مربوط به قرن ۱۴ می­شود نیز یکی از جاذبه ­های تاریخی شهر رباط به شمار می­رود. این سایت حاوی بقایای اولین جمعیت انسانی منطقه رباط در دوره­ های تاریخی است.

مکانی که برای اقامت پیشنهاد می­کنم Agdal Riad است که از Airbnb  می­توانید رزرو کنید و یا با شماره ۰۰۲۱۲۶۶۴۰۰۱۶۸۶ تماس بگیرید. این خانه در مرکز شهر رباط و در فاصله کمی با ایستگاه قطار قرار گرفته است.

غذا: غذاهای مراکشی واقعا خوشمزه هستند. و مثل ایران سبک آشپزی خودشان را دارند. البته ادویه هم خیلی استفاده می­کنند اگر ادویه دوست داشته باشید که مراکش بهشت شماست. غذاهایی که حتما باید امتحان کنید، تاژین tagine هست که توی ظرف­های مخصوص سرو می­شود. تاژین، سبزیجات پخته شده­س که به انتخاب شما با گوشت، مرغ، ماهی و یا کاملا گیاهی سرو می­شود. غذای دیگر تانژیا tangia که شبیه دیزی است و در ظرف­های مخصوص و به نوع خاص سرو می­شود و آماده شدنش معمولا خیلی طول می­کشد. اگر جایی خواستید این غذا را سفارش بدهید، مطمئن شوید که غذا را آماده دارند و یا شما وقت کافی برای انتظار دارید. کوفته kefta که مثل کباب کوبیده­س ولی لقمه­ای با یکسری ادویه و مواد دیگر.  کوس کوس couscous، روز جمعه تمام مراکشی­ها ناهار کوس کوس می­خورند. خیلی جالبه تجربه­ش. اگر توانستید یک جمعه برای خوردن کوس کوس برنامه­ریزی کنید. شوا chwa، ساندویچ مراکشی که گوشت، مرغ، سوسیس یا جگر کبابی با زیتون فراوان و سیب زمینی سرخ کرده هست. اگر در منو سالاد مراکشی دیدید، بدانید که دارید سالاد شیرازی بدون نعنا و آبغوره سفارش می­دهید. رفیسه rfissa چیزی شبیه پاستا که با مرغ پر ادویه سرو می­شود. یک سری پیش غذا هم دارند که معروف ترینشان بادمجان و گوجه­س و اسمش زالوک zaalouk و یکی دیگر هم فلفل دلمه­ای و گوجه­س که اسمش تاکتوکا taktouka. یک صبحانه مخصوص هم دارند که ترکیب گوشت خشک شده هست با تخم مرغ به اسم خلیی khlii.

یک نکته درباره کافه­ های مراکشی. اگر کافی شاپ شیک رفتید که امیدوارم خوشمزه­ترین­ها را بخورید ولی اگر کافه­ های سنتی رفتین این توضیح را بدهم که فقط قهوه و چای دارند. مثل کافه­ های ما شیرینی و کیک و اسنک و … ندارند. فقط مکانی برای نوشیدن چای و قهوه هستند. می­توانید شیرینی سنتی مراکشی خریده و به کافه ها ببرید و با نوشیدنیتان بخورید. و اگر چای مراکشی سفارش دادید حتما تاکید کنید که بدون شکر. چون به قدری شیرین می­کنند که قابل خوردن نیست. ولی می­توانید جداگانه شکر یا قند سفارش دهید.

سوغاتی مراکش:

روغن آرگان: این روغن از هسته‌ی میوه‌ی درخت ارگان به دست می‌آید و مصرف غذایی و دارویی دارد. این درخت بومی مراکش و سرشار از اسیدهای چربی چون اسید لینولئیک و حاوی ویتامین E است. کاشت و پرورش این درخت در مراکش سابقه‌ای طولانی دارد. این روغن در تولید محصولات آرایشی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد .شهر الصویره در نزدیکی مراکش، تنها جایی است که درختان آرگان در آن رشد می کنند.

چرم: امروزه تولید چرم به همان شیوه‌ای که صدها سال رواج داشته، در مراکش انجام می‌شود. دباغ‌خانه‌های فاس، یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری مراکش هستند. از چرم برای تهیه‌ی چیزهای مختلفی از کیف و کفش گرفته تا جلد کتاب و… استفاده می‌کنند. در مراکش می‌توانید انواع محصولات چرمی ساخته شده از چرم بز، شتر، گوسفند و گاو تهیه کنید.

ادویه‌جات: ادویه جایگاه مهمی در آشپزی و فرهنگ مراکشی دارند. راس‌الحانوت نام یک ادویه‌ی مخلوط است که در بسیاری از غذاهای سنتی مراکش مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ادویه از ترکیب هل، جوز، بادیان، زردچوبه، فلفل و گاهی اوقات زنجبیل تهیه می‌شود. زیره‌ی سیاه، انواع فلفل و پاپریکا با کیفیت عالی در مراکش پیدا می‌شوند.

سرامیک: بشقاب، کاسه، فنجان و اشیای دکوری از مهم‌ترین محصولات سرامیکی هستند که گردشگران در سفر به مراکش خریداری می‌کنند. مراکشی‌ها رنگ‌های روشن را دوست دارند و این را می‌توانید در آثار سرامیکی جذاب و بازارهای رنگارنگ‌شان ببینید. هر شهری طرح‌ و رنگ خاصی برای محصولات سرامیکی‌اش دارد. شهرهای فس و مکنس و اسفی به هنر سفالگری شهرت دارند. شهر اسفی در حقیقت پایتخت سفالگری مراکش است.

 پاپوش یا گیوه: بابوش­ها از جمله سوغاتی­های سنتی مراکش هستند که در طرح­ها و رنگ­های متنوعی عرضه می­شوند. حتی اگر ‏آن­ها را نبپوشید هم، یادگاری زیبایی ازسفرتان خواهد بود.

شادی توکلی­ مهر
https://www.instagram.com/shadi.tvkm/

تعدادی از عکس­ها متعلق به امین بوبنان https://www.instagram.com/atravelertraveling/ و آذر توکلی https://www.instagram.com/how.to.celebrate.everyday/ است.

‏ ‏