زمان برنامه: ظهر 90/01/31 تا بامداد 90/02/03
حاضرین برنامه: 17 نفر
نوع برنامه: B2، طبیعت گردی همراه با دامنه نوردی های یک یا چند روزه و چادر خوابی
سفر ما ظهر روز چهارشنبه 31 فروردین 1390 از ایستگاه راه آهن تهران با حضور 17 نفر از اعضای کانون گردشگران جوان ایران آغاز شد. با قطار معمولی تهران اهواز در ساعت 11:20 حرکت کردیم و حدود ساعت 2 نیمه شب اول اردیبهشت به ایستگاه تله زنگ رسیدیم. در ایستگاه تله زنگ آقای خیری از اهالی روستا که از طریق یکی از آشنایان به ما معرفی شده بودند به استقبال ما آمدند و به منزل ایشان که در نزدیکی ایستگاه بود رفتیم و تا ساعت 4:30 صبح در آنجا خوابیدیم. اتفاق جالبی که برایمان افتاد این بود که رأس ساعت 4:30 که ساعت هایمان را تنظیم کردیم آسمان رعدی زد و بلافاصله رگبار کوتاهی گرفت و ما که در حیاط منزل بودیم با قطرات درشت باران از خواب بیدار شدیم و زحمت برای بیدار کردن بچه ها از خواب کم شد (البته فقط آقایان). در حدود ساعت 5:15 صبح حرکت خود را به سمت آبشار شوی آغاز کردیم. مسیر از کنار پل تله زنگ آغاز می شود و برای رسیدن به آنجا باید در امتداد ریل از تونل عبور کرد و پس از گذشتن از پل به کرانه شرقی رودخانه سزار رفت که در حال حاضر ابتدای آن بخشی از کارگاه احداث پل جدید نیز می باشد. پل قدیمی تله زنگ بسیار فرسوده بوده و به همین دلیل پل جدیدی به صورت کابلی در کنار آن در حال احداث است که سازه بزرگ و منحصر به فردی به نظر می رسد.
1- کروکی مسیر آبشار شوی
مسیر پیاده روی از کنار رودخانه کاملا مشخص می باشد. حدود 1 ساعت در امتداد رودخانه و از مسیر مالرو در جهت آب به حرکت خود ادامه دادیم تا به محلی رسیدیم که مسیر از ساحل رودخانه جدا می شود و به سمت چپ (شرق) و دره ای که در دورتر قرار دارد ادامه پیدا میکند. این محل محل تلاقی رودخانههای فصلی است که به رودخانه سزار می ریزند. با اینکه کم آباند ولی از بستر عریضی که دارند مشخص است که گهگاهی بواسطه بارش و سیلاب پرآبتر خواهند شد. اگر کمی در خلاف جهت این نهرها بروید چشمه آب زلالی در بستر نهرها پیدا خواهید کرد که هم برای تهیه آب و هم برای استراحت محل مناسبی است. مسیر آبشار این نهرها را قطع کرده و به سمت تپههای مقابل ادامه پیدا میکند. کمی که از نهرها دور شدیم به قبرستانی رسیدیم که مشخص بود در سالهای دورتر رونق خوبی داشته و مربوط به قریههای کوچکی میشد که جلوتر به آنها برخورد کردیم که مربوط به عشایر و تقریباً خالی از سکنه بودند.
2- محل گورستان و جدا شدن مسیر از کنار رودخانه
راه از میان قبرستان عبور میکند و از میان تپهها با کمی ارتفاعگیری به دشتی در میان کوهها میرسد که روستای شوی در انتهای آن قرار دارد و مسیر به سمت آن ادامه مییابد. محلیها برای تعیین مرز املاک خود زمینهای اطراف را به طور گستردهای سنگ چین کردهاند که این کار هم راه را مشخصتر کرده و هم صحنههای بدیعی را در میان سبزی بهاری تپهها بوجود آورده بود.
3- تپههای مسیر قبل از روستای شوی
در حدود ساعت 7 صبح در بین راه و روی یکی از همین تپه ها صبحانه خوردیم. در همین حین آقای خیری راهنمای محلی گروه، به ما پیوست تا در ادامه همراه ما باشد. در حدود ساعت 10 صبح به روستای شوی رسیدیم. روستای شوی در نزدیکی آبشار و در داخل دره ای بسیار زیبا قرار دارد که در انتهای آن تنگه ای است که پشت تنگه آبشار زیبای شوی قرار دارد. در مدت پیاده روی، همچون تمام طول مدت سفر، هوا تقریباً همیشه ابری بود و با گرد و غباری هم که در هوا بود از گرمای سوزان آفتاب در امان بودیم و نسبت به گرمایی که از آن منطقه در اول اردیبشت ماه انتظار می رفت، هوا بسیار مطبوع بود و حتی رگبارهایی که برخی اوقات داشتیم بر لطافت هوا می افزود.
4- روستای شوی
بعد از کمی استراحت در نزدیکی روستا (به علت کمبود زمان وارد روستا نشدیم) به حرکت ادامه دادیم. در طول مسیر منظره زیبای تنگه شوی روبروی ما بود و در کنارمان نیز روستای سرسبز و بسیار زیبای شوی دیده می شد. پس از طی حدود 45 دقیقه به سمت تنگه و از کنار نهرهای تأمین آب روستا، به ابتدای تنگه رسیدیم.
5- مسیر بعد از روستای شوی
در نزدیکی آبشار و در رودخانه و نهرهای آب روستا پر است از سمندرهای زیبای لرستانی که به حق یکی از زیباترین خزندگانی است که تا به حال دیده بودیم. سمندر کوهستانی لرستان، سمندر خالدار قیصری، سمندر قمصری یا سمندر خالدار امپراتور (نام علمی: Neurergus kaiseri) یکی از زیباترین گونههای سمندر جهان است که در در جنوب رشته کوههای زاگرس در نزدیکی شهبازان لرستان زندگی میکند و اطراف آبشار شوی نیز یکی از زیستگاههای مهم آن است. نسل این سمندر در حال نابودی است (تخمین زده شده که حدود 1000 عدد از آن زنده باقی مانده است)، رنگهای زیبای این جانور بلای جانش شده است و شکارچیان این جانور را زندهگیری میکنند تا آن را به خاطر زیبائیش بفروشند ]منبع ویکیپدیا[. لازم است تا گردشگرانی که به این منطقه میروند توجه خاصی به این گونه زیبا داشته باشند و از آزار رساندن به آن، جابهجایی و نیز دستزدنهای بیمورد به این جاندار زیبا به شدت پرهیز کنند.
6- سمندر لرستانی
تا این جای مسیر و قبل از تنگه مشکل خاصی در مسیر وجود نداشت و تنها در برخی فواصل شیب های ملایمی را در مسیر داشتیم و از این نظر و صرف نظر از مسافت طی شده، مسیر آسانی برای پیاده روی داشتیم. عبور از کف تنگه به دلیل وجود رودخانه میسر نیست و برای عبور از آن لازم است تا از صخره های کنار تنگه بالا رفت و از بالا مسیر را ادامه داد.
7- تنگه قبل از آبشار
مسیر صخره ها نسبتاً مشکل بوده و شیب و ارتفاع آن کمی بالا است اما به مدد همت محلی ها مسیر ایمن سازی شده و نصب کابل بکسل و حفر صخره ها برای جای پا، تا حد امکان عبور از آن را ساده کرده است. البته نباید از این نکته غافل بود که عبور از این قسمت از مسیر برای کسانی که تجربه کوهپیمایی ندارند و از آمادگی بدنی لازم نیز برخوردار نیستند مشکل خواهد بود. خوشبختانه گروه به خوبی از این مسیر عبور کرد. در بالای صخره ها مسیر از دامنه کوه به سمت آبشار ادامه مییابد.
8- مسیر صخرهها
9- مسیر صخرهها
پس از عبور از چند پیچ ناگهان آبشار در جلوی شما ظاهر می شود که صحنه بسیار بدیعی است و ناخودآگاه ما به فریاد زدن و ابراز احساسات واداشت. حدود ساعت 12:05 به آبشار رسیدیم و پس از بررسی منقطه که بسیار هم شلوغ بود در بالای آبشار دوم مکان مناسبی برای ماندن پیدا کردیم. در پای آبشار اول بسیار شلوغ بود چرا که با کشیده شدن جاده خاکی از سمت دزفول تا نزدیکی آبشار، مردم زیادی از این منطقه آخر هفته برای تفریح به آنجا میآیند. این در حالی بود که تعداد گروه هایی که از مسیر تله زنگ و با پیاده روی طولانی خود را به آبشار رسانده بودند 4 یا 5 گروه بیشتر نبود.
10- آبشار اول شوی
آبشار دوم شوی به فاصله حدود ده دقیقه بالاتر از آبشار اول قرار دارد و این آبشار نیز زیبای خاص خود را دارد و حوضچه پایین آن محل بسیار مناسبی برای آب تنی است. مزیت دیگر این آبشار این است که نسبت به آبشار اول بسیار خلوت تر است.
11- آبشار دوم شوی
آبشار شوی، پس از بیرون آمدن غار، از گردنهای بلند به پایین سرازیر میشود. ارتفاع آبشار حدود ۱۰۰ متر و عرض آن در پر آبی حدود ۴۰ متر است. آب آن پس ازعبور از کوهها و درهها، به سد دز در استان خوزستان میریزد. پوشش گیاهی اطراف این آبشار، تشکیل شده از درختانی مانند بید، انجیر، مو، زبانگنجشگ، افرا، کیکم و بلوطاست. در زیر آبشار و بر روی دیوارههای آن گیاه سیاه وشان و سایر گیاهان آب دوست روییدهاست. در نزدیکی این آبشار، آبشار بزرگ دیگری وجود دارد که گاه از آن به آبشار دوم شوی یاد میشود]منبع ویکیپدیا[.
بعد از مستقر شدن گروه و برپا کردن چادرها، ناهار خوردیم و به گشت و گذار و آب تنی در منطقه مشغول شدیم که یکی از بهترین لحظات زندگی همه ما را رقم زد. برای آبتنی آبشار دوم بسیار مناسب است ضمن اینکه آبشار اول نیز اگر شلوغ نباشد محل خوبی برای این کار است. بالا رفتن از آبشار اول نیز از کارهای دلچسبی است که نباید از آن غافل شد. ضمن اینکه با کمی گشتوگذار در بالای آبشار دوم نیز به محلهای بسیار زیبا و مناسبی برای آبتنی میرسید.
صبح فردای آن روز جمعه دوم اردیبهشت 90، ساعت 7 صبح حرکت برگشت را آغاز کردیم. از آنجا که باید به قطار میرسیدیم و زمان اضافی نداشتیم تصمیم بر این شد که صبحانه را در روستای شوی بخوریم. علاوه بر این در مسیر برگشت عبور از صخرهها را در ابتدای راه در پیش داشتیم که ممکن بود به علت سختی و یا شلوغی مسیر زمان ما را بیش از اندازه بگیرد بنابراین خوردن صبحانه را به بعد از عبور از آن موکول کردیم. این بار به جای طی مسیر تا آبشار اول از دره، از مسیری که از بالای آبشار دوم و زیر صخرهها تا بالای آبشار اول امتداد داشت برگشتیم. صرف نظر از مشکل کمی که این مسیر برای عبور از روی آبشار داشت، حُسن آن این است که میتوان از بالای آبشار اول عبور کرد و زیبایی آن را از نمایی دیگر دید و همچنین می توان از محل بیرون آمدن آب آبشار از غار بالای آن نیز دیدن کرد. این مسیر بعد از آبشار اول به مسیر اصلی می رسد که بعد از آن نیز حدود نیم ساعت تا محل صخره ها راه است. بعد از اینکه به خوبی و بدون هیچ مشکلی از صخرهها به پایین آمدیم، حدود ساعت 10:30 به روستای شوی رسیدیم. صبحانه را در کنار امام زاده سید محمود خوردیم که در میان درختان انار در دل روستا قرار دارد و از آنجا منظره بسیار زیبایی از روستا و اطراف آن را می توان دید.
12- گنبد امامزاده سید محمود روستای شوی
بعد از خوردن صبحانه از داخل باغات روستا به سمت مسیر اصلی راه افتادیم که در راه از مزارع بسیار سرسبز و زیبای روستا و رودخانه عبور کردیم و لحظات بسیار زیبایی برایمان رقم خورد. پس از طی کردن ادامه مسیر از همان مسیر رفت، حدود ساعت 13:45 به ایستگاه تله زنگ رسیدیم و پس از کمی استراحت و صرف ناهار در خانه آقای خیری ساعت 14:45 بلند گو اعلام کرد که قطار از ایستگاه قبلی راه افتاده که ساعت 15 به تله زنگ می رسد و حدود ساعت 5 صبح شنبه سوم اردیبهشت به تهران رسیدیم.
13- مزارع روستای شوی
چند نکته برای اجرای بهتر این سفر:
· قطار عادی تهران-اهواز تنها قطاری می باشد که در ایستگاه تله زنگ توقف دارد و تنها مسیر دسترسی به آنجا است. این قطار در دو نوع واگن کوپه ای و اتوبوسی دارد که در هیچ کدام تخت خواب وجود ندارد. قطار در مسیر درود به اهواز و بالعکس تقریباً به حالت قطار محلی تبدیل میشود و ازدحام در آن خصوصاً زمانی که از ایستگاه تله زنگ سوار می شوید بالا است.
· در اطراف آبشار امنیت چندانی برقرار نیست. این موضوع را مأمور نیروی انتظامی در ایستگاه تله زنگ نیز به ما گوشزد کرد و گفت که امکان سرقت وجود دارد و ما نیز در مسیر برگشت از یکی از گروهها که از اراک آمده بودند شنیدیم که چهارشنبه شب که در کنار آبشار اقامت داشته اند اشیاء قیمتیاشان مورد سرقت قرار گرفته است. همراه داشتن راهنمای محلی گرچه برای پیداکردن مسیر ضروری نیست ولی می تواند امنیت گروه را تضمین کند. همراه محلی را می توانید از روستای تله زنگ یا روستای شوی پیدا کنید.
· با توجه به نکته فوق سعی کنید از همراه داشتن اشیاء قیمتی و چشمگیر پرهیز کنید و با حفظ سادگی ظاهر گروه به خصوص در نزدیکی آبشار، خیلی در چشم نباشید.
· مردم روستای شوی تا جایی که ما برخورد داشتیم بسیار محترم و میهمان نواز هستندو در صورتی که بتوان برنامه را برای دو شب مانی در منطقه تنظیم کرد، حتماً یک شب اقامت در روستای زیبای شوی را از دست ندهید.
نوشته شده توسط: بنیامین قاسمی – میرحسام خالقی
عکسها از: طناز تلیکانی، علی اصغر دادرس، بنیامین قاسمی