کانون گردشگران جوان ایران سفر مسولانه و ارزان قیمت
روباه شنی(نام علمی: Vulpes rueppelli) نام یک گونه از سرده روباهان است.
جثه اش کوچک‌تر از روباه معمولی، ولی گوش‌ها به نسبت بزرگتر است. رنگ پشت گوش‌ها برخلاف روباه معمولی سیاه نیست و غالباً به رنگ پشت بدن و یا زرد متمایل به نارنجی است. موها بسیار نرم و متراکم، رنگ پشت خاکستری متمایل به زرد، رنگ موهای دم زرد متمایل به قهوه‌ای و انتهای آن سفید است. دست و پا کوتاه‌تر از روباه معمولی است. در بین پنجه‌های دست و پا موهای بلندی وجود دارد.
وجود یک لایه ضخیم و پهن خز در کف پنجه دست و پا با موهای ضخیم و بلند باعث شده نیروی وزن در واحد سطح وسیع تری گسترده شود و پنجه ها بسیار کمتر در ماسه های نرم فرو رود. همچنین این لایه از سوختن پنجه ها در هنگام راه رفتن بر روی ماسه های داغ جلوگیری میکند. وزن کم که حداکثر به ۲ کیلوگرم میرسد و پنجه های پهن امکان حرکت برق آسا و سریع بر روی ماسه ها را فراهم میکند. روباه شنی میتواند در هنگام دویدن به صورت برق آسا جهت حرکت خود را تغییر دهد.
رنگ بدن کرم و خاکستری است که استتار را برای روباه در مناطق بیابانی فراهم میکند.گوشهای روباه شنی از روباه معمولی بزرگتر است. این گوشهای پهن و بزرگ ابزاری همچون بادگیر است و به خنک شدن بدن روباه در گرما کمک میکند همچنین قابلیت شنوایی بسیار قوی تر از سایر سگ سانان برای این روباه ایجاد میکند. روباه شنی در لانه ای که حفر میکند، زندگی میکند.
برخی از روباهان زمین را برای لانه خود میکنند. روباهان دیگر ممکن است از لانه‌های آماده جانوران دیگر سود جویند یا ممکن است زیر بوته‌ها یا در شکاف درخت های کهنسال بسر ببرند. روباهان بیابانی شبکه هائی از تونل‌ها زیر شن‌ها میکنند. لانه آنها حتی در گرمترین هوا خنک باقی می‌‌ماند. روباه‌ها بسیار زیرک هستند، لانه‌های آنها به طور معمول چند دهانه دارد. کاربرد این دهانه‌ها برای در اختیار داشتن چند مسیر فرار، برای گریز از دست دشمنان است. معمولا در اطراف لانه، دالان‌های دیگری نیز حفر میکنند تا در هنگام احساس خطر بتوانند در این دالان‌ها مخفی بشوند. این دالان‌ها نیز ممکن است در سمت دیگر دهلیز راه خروجی برای فرار داشته باشند.
سالی یک بار روباه ماده دو تا دوازده توله می زاید. مادر از توله در حدود دو ماه پرستاری میکند. پدر نیز کمک به نگهداری توله‌ها می‌‌نماید. در حالی که توله‌ها هنوز خیلی کوچک هستند روباه نر لانه را ترک می‌‌گوید و شکار را برای مادر به لانه می‌‌آورد. کمی بعد پدر ومادر هردو برای تغذیه توله‌ها به شکار می‌‌روند. توله‌های روباه بازیگوش هستند. برای تمرین شکار نیز پدر ومادر شکار هائی به لانه می‌‌آورند. چون توله روباه شش ماهه شد لانه را برای جستجوی خوراک ترک می‌‌گویند.
طول سر و تنه ۴۰ تا ۵۲ سانتی‌متر، دم ۲۵ تا ۳۵ سانتی‌متر، ارتفاع ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر، وزن ۲ تا چهار کیلوگرم.
زیستگاهش مناطق بیابانی و استپی است. از شمال آفریقا تا افغانستان دیده شده اند. در مناطق حاشیه کویر مرکزی، سیستان و بلوچستان، فارس، خوزستان، بندرعباس و احتمالاً جزیره قشم زندگی میکند (روباه‌های جزیره قشم از نظر شکل ظاهری با سایر روباه‌ها متفاوتند. برخی شبیه روباه معمولی و برخی نیز شباهت‌هایی به روباه شنی دارند. تاکنون هیچ‌گونه مطالعه‌ای در مورد روباه‌های جزیره قشم صورت نگرفته است).
این گونه معمولا شبگرد است و در روز دیده نمی‌شود. به صورت انفرادی و گاهی در دسته‌های کوچک زندگی میکند. از مواد حیوانی نظیر سوسک، جوندگان کوچک، خزندگان، حشرات، لاشه حیوانات و مواد گیاهی نظیر برگ، دانه‌های آب‌دار و صیفی‌جات تغذیه میکند (در منطقه رباط پشت بادام یزد تعدادی روباه شنی در حال خوردن هندوانه مشاهده گردید). سایر خصوصیات و عادات این روباه شبیه روباه معمولی است. طول عمر در اسارت شش سال و نیم است.
به علت زندگی در مناطق بیابانی و دور از دسترس، خطر چندانی نسل این حیوان را تهدید نمی‌کند. دشمن طبیعی آن گوشتخواران بزرگتر نظیر گرگ، کفتار و سگ است. در سال‌های ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ اکثر روباه‌های شنی پارک ملی کویر به علت نامشخصی که احتمالاً طعمه‌های مسموم کار گذاشته شده توسط دامداران برای کشتن گرگ‌ها بوده است نابود شدند. شکارچیان گاهی روباهان را برای پوست پرمو و نرمشان به دام می‌‌اندازند.
منبع: ویکیپدیا فارسی، سایت کویرها و بیابانهای ایران
