جنگلهای ایران
سطح کل جنگلهای ایران ۴/ ۱۲ میلیون هکتار میباشد که در حدود ۶/ ۷٪ از سطــح کل کشور را میپوشاند که با توجه به جمعیت کشور در حال حاضر سهم هـر ایرانی ۲/ ۰ هکتار میباشد. این رقم با توجـه به سرانه جهــانی جنگــل که ۸/ ۰ درصدهکتار میباشد حاکی از فقر و کمبود شدید ایران در این زمینه میباشد. ایـران در بین ۵۶ کشور دارای جنگل در جهان مقــام چهــل و پنجم را دارا میباشد.
جنگلهای ایران را میتوان به پنج ناحیه رویشی بشرح زیر تقسیم بندی نمود:
- ناحیه هیرکانی (خزری)
که نوار سبز شمال کشور را تشکیل میدهد. منطقه هیرکانی دارای آب و هوای مرطوب بوده و متأثر ازدریای خزر میباشد.این منطقه از استارا در گیلان اغاز شده و تا ارتفاعات بجنورد در خراسان شمالی ادامه مییابد. اصلی ترین درختان این جنگلها پهن برگ هستند. تعداد اندکی از درختان سوزنی برگ نیز در این جنگلها یافت میشوند. مهمترین جوامع جنگلی در این بخش از کشور ما عبارتاند از:
- بلوط-شمشادستان
- بلوط-ممرزستان و انجیلی- ممرزستان
- راشستان
- لور- اوری استان
البته جوامع دیگری نیز بصورت فرعی یافت میشوند مانند:
- افرا- ازادستان
- توسکاستان
- ارس استان
- ناحیه ایران و تورانی
که بطور عمده در مرکز ایران پراکنده شدهاند. استان خراسان که در این ناحیه از پوششهای گیاهی ایران قرار میگیرد بسیار شاخص است. استان خراسان حدود ۵/۱ سطح کشور ایران را دارا است ولی ۳/۱ این استان را کویر و بیابان میپوشاند. اصلی ترین تیپهای گیاهی در این استان عبارتاند از:
البته جنگل کاریهای وسیعی از گونه تاغ نیز در این استان انجام شدهاست.
- ناحیه زاگرس
که عمدتاً جنگلهای بلوط غرب کشور را تشکیل میدهند. درخت اصلی در این جنگلها بلوط است. آب و هوای زاگرس بعلت قرار گیری در کنار اقالیم حیاتی متفاوت مانند ایران-تورانی و صحرا-سندی و گرمسیری و همچنین تأثیر پذیری از سیکلونهای آناتولی و دریای سیاه بسیار متنوع است. درختان اصلی بلوط در این جنگلها عبارتاند از: Q. persica,Q.infectoria, Q.libani, Q.magnosqumata از جهت گسترش درحت بلوط ایرانی یا Q.persica بیشترین سطح را دارا است.
- ناحیه خلیج فارس
که در نوار ساحلی جنوب پراکنده میباشند. این جنگلها به دو بخش خلیج فارس و دریای عمان تقسیم میشود. درختان بخش خلیج فارس بیشتر کنار– کهور و درخت نمای نخل است. در صورتی که درختانآکاسیا در بحش دریای عمان اصلی تر است. البته درختان حرا و چندل نیز در فاصله دریا و ساحل در بعضی نقاط مانند بندر خمیر– لافت و قشم –سیریک دیده میشود.
- ناحیه ارسبارانی که متشکل از گونههای نادر و منحصر به فرد میباشند.